ArrayList

Hikmatullayev Sayidrahmatulloh

C# da ArrayList hajmi dinamik ravishda oshib boruvchi umumiy obyektlar to'plamidir.

Demak ArrayList ni dinamik massiv yaratish uchun foydalaniladi, ya'ni massiv hajmi sizning dasturingiz talabiga ko'ra avtomatik kattalashadi yoki kichiklashadi. ArrayListda faqat Object tipidagi elementlarni saqlash mumkin, demak, siz ArrayListdan sonlar, satrlar va boshqa tipdagi ma'lumotlarni, obyektlarni ham saqlashda foydalanishingiz mumkin

1-qadam. ArrayList dan foydalanish uchun System.Collections nomlar fazosini qo'shish kerak.

2- qadam. Endi ArrayList e'lon qilishni ko'rib chiqaylik:

ArrayList  list=new ArrayList();

ArrayList qulayliklari bilan tanishamiz:

Add() funksiyasi orqali ArrayListga element qo'shishimiz mumkin.

AddRange() orqali ArrayList ga to'plam ham qo'shish mumkin.

Count ArrayList elementlari sonini aniqlab beradi.

Remove() ArrayList dan biror elementni o'chirish uchun ishlatiladi.

RemoveAt() ArrayListdan biror indexdagi elementni o'chirish uchun ishlatiladi.

RemveRange(n,k) ArrayListning n-indeksdan boshlab k ta elementlarini o'chirishda foydalaniladi.

Clear() ArrayListning barcha elementlarini o'chirish uchin ishlatiladi.

Sort() ArrayList elementlarini o'sish tartibida saralaydi.

Umuman olganda bu funksiyalar System.Collections dagi barcha to'plamlar uchun ishlaydi.

Add() funksiyasini ishlatishni ko'rib chiqaylik.

Misol1:

using System; 
using System.Collections;  
namespace dotnetuz
{
    class Program
    {
        static void Main(string[] args)
        {
            ArrayList dasturlash = new ArrayList();//dasturlash nomli Arraylist ochdik
            // element qo'shish
            dasturlash.Add("C#");
            dasturlash.Add("C++");
            dasturlash.Add("C");
            dasturlash.Add("Go");
            dasturlash.Add("Python");
            // foreach orqali listni chop etamiz
            foreach (var dastur in dasturlash)
            {
                Console.Write($"{dastur} ");
            }
        }
    }
}

Dastur natijasi:

C# C++ C Go Python 

Misol2:

Birinchi misolda biz bir turdagi elementlardan foydalandik. Umuman olganda ixtiyoriy turdagi elementlarni qo'shish mumkin. Uni quydagi misolda ko'ramiz.

using System; 
using System.Collections;  
namespace dotnetuz
{
    class Program
    {
        static void Main(string[] args)
        {
            ArrayList list=new ArrayList(); //list nomli ArrayList ochdik
            list.Add("dotnetuz");
            var list1 = new ArrayList()     //list1 nomli ArrayList
            {
                1.1,"Csharp",2021,true,null
            };
            int[] arr = { 7, 13, 45 };
            Queue queue1=new Queue();
            
            queue1.Enqueue("C++");
            list.AddRange(list1);   //listga list qo'shish
            list.AddRange(arr); //listga massiv qo'shish
            list.AddRange(queue1); //listga queue qo'shish
            for(int i=0;i<list.Count;i++)
                    Console.WriteLine(list[i]);
        }
    }
}

Dastur natijasi:

dotnetuz
1.1
Csharp
2021
True

7
13
45
C++

Sort() funksiyasining ishlatilishi:

Keling tushunish oson bo'lishi uchun 1- misolda Sort() funksiyasini ko'ramiz.

using System;
using System.Collections;
namespace dotnetuz
{
    class Program
    {
        static void Main(string[] args)
        {
            ArrayList dasturlash = new ArrayList();//dasturlash nomli Arraylist ochdik
            // element qo'shish
            dasturlash.Add("C#");
            dasturlash.Add("C++");
            dasturlash.Add("C");
            dasturlash.Add("Go");
            dasturlash.Add("Python");
            // foreach orqali listni chop etamiz
            foreach (var dastur in dasturlash)
            {
                Console.Write($"{dastur} ");
            }

            dasturlash.Sort();
            // for orqali chop etamiz

            System.Console.WriteLine();
            for (var i = 0; i < dasturlash.Count; i++)
            {
                Console.Write(dasturlash[i]+" ");
            }
        }
    }
}

Dastur natijasi:

C# C++ C Go Python 
C C# C++ Go Python

ArayListning Sort() metodi QuickSort algoritmi bo'yicha saralaydi.