.NET Uzbekistan
  • .NET Uzbekistan
  • C# / .NET
    • .NET ga xush kelibsiz
    • .NET bilan bog'liq mavhumliklardan qochish
    • .NET asoslari
      • MSIL
      • Memory Management
        • Stack & Heap
      • CLR
    • Basics
      • Starter (boshlang'ich)
        • Java vs C#
        • C# Tarixi
        • Kirish
        • Visual Studio 2019
        • O'zgaruvchilar
        • Ma'lumot turlari
        • Operatorlar
        • Kalit so'zlar
        • ReadLine
        • If-else
        • Switch
        • Math sinfi
        • For sikl operatori
        • While sikl operatori
        • Do-While sikl operatori
        • Foreach sikl operatori
        • Break
        • Continue
        • Goto
        • Kommentlar
      • Essential (muhim)
        • Funksiya
        • Funksiyani qiymat orqali chaqirish
        • Funksiyada Ref kalit so'zidan foydalanish
        • Funksiyada Out parametri
        • Massiv
        • Funksiyalarda massivdan foydalanish
        • Ko'p o'lchamli massiv
        • Parametrlar
        • Array sinfi
        • CMD argumentlari
        • Obyekt va Class lar
        • Konstruktor
        • Obyektni ishga tushiruvchilar
        • Destructor
        • this
        • static
        • Struct
        • Enum
        • Property va Field lar
        • Vorislik
        • Overload (Qayta yuklash)
        • Override (Qayta yozish)
        • Base
        • Polimorfizm
        • Sealed
        • Interface
        • Modifikatorlarga ruxsat berish
        • Inkapsulatsiya
        • Abstrakt class va funksiyalar
        • String
        • StringBuilder
        • String Intern Pool
        • Exception Handling
        • try/catch
        • finally
      • Professional
        • To'plamlar
          • List
          • ArrayList
          • LinkedList
          • SortedList
          • Dictionary
          • HashTable
          • Stack
          • Queue
        • Tuple
        • ValueTuple
        • Delegatlar
          • Func delegati
          • Action delegati
          • Predicate delegati
          • Anonim metodlar
        • Hodisalar
        • Extension metodlar
        • Stream I/O
          • StreamWriter
          • StreamReader
          • MemoryStream
        • File va Directory
          • FileInfo
          • DirectoryInfo
        • MultiThread va Parallel dasturlash
        • Asinxron dasturlash
        • XML Document bilan ishlash
    • LINQ asoslari
      • Average
      • LINQ qanday ishlaydi?
      • LINQ query yozish usullari
      • IEnumerable va IQuerable
      • LINQ operatorlari
      • Select
      • SelectMany
      • Filterlash operatorlari
      • Where
      • OfType
      • Saralash operatorlari
      • OrderBy va OrderByDescending
      • ThenBy va ThenByDescending
      • Reverse
      • Miqdor operatorlari
        • All
        • Any
        • Contains
        • Min
        • Max
      • Set operatsiyasi
        • Distinct
        • Except
        • Intersect
        • Union
      • Bo'lim operatorlari
        • Take
        • TakeWhile
        • Skip
        • SkipWhile
      • Join operatorlari
        • Inner Join
        • Group Join
        • Left Join
      • Element operatsiyalari
        • ElementAt
        • First va FirstOrDefault
        • Last va LastOrDefault
        • Single va SingleOrDefault
    • ORM
      • ADO.NET
      • Dapper
      • Entity Framework
        • Entity Framework Approaches(usullar)
          • Model First Approach
          • Database First Approach
          • Code First Approach
        • Query yozish usullari(Entity Framework)
          • LINQ to SQL
          • Entity SQL
          • Native SQL
        • Entity Framework Core
    • Qo'shimcha sinflar
      • System.Text
        • Encoding
      • System
        • Int32
        • Random
        • DateTime
        • TimeSpan
      • System.Reflection
    • .NET Dasturchi
      • Clean Arxitektura
        • Clean Kod
        • Dizayn Tamoyillari
          • SOLID
            • Yagona Mas'uliyat Tamoyili(SRP)
            • Ochiq Yopiq Tamoyili(O/CP)
            • Liskovning Almashtirish Tamoyili(LSP)
            • Interfeysga ajratish tamoyili(ISP)
            • Qaramlik Inversiya Tamoyili(DIP)
          • DRY
          • KISS
          • YAGNI
        • Dizayn Patternlar
          • Factory Method
          • Abstract Factory
          • Builder
          • Prototype
          • Singleton
          • Adapter
          • Bridge
          • Composite
          • Decorator
          • Façade
          • Flyweight
          • Proxy
          • Chain of Responsibility
          • Command
          • Interpreter
          • Iterator
          • Mediator
          • Memento
          • Observer
          • State
          • Strategy
          • Visitor
          • Template Method
      • Git / Github
      • Muhim terminlar
      • Postman
      • CLI
        • CMD savodxonligi
      • API dan foydalanish
      • WCF
      • Refactor .NET application
      • Unit Test
      • TDD
      • TFS
    • Desktop Dasturlash
      • WPF (Windows Presentation Foundation)
        • WPF ga kirish
          • WPF ning ustunliklari
          • WPF da dastur
          • WPF arxitetkturasi
          • Klasslar iorarxiyasi
        • XAML
          • XAML asoslari
          • XAML orqasida kod
          • XAML xususiyatlari
          • XAML belgilash kengaytmalari
          • Biriktirilgan xususiyatlar
          • XAML da hodisalar
          • XAML da nomlar fazosi
        • WPF ilovasini tuzish
          • Komponovka
          • StackPanel
          • WrapPanel
          • DockPanel
          • Grid
          • GridSplitter
          • Umumiy o'lchamli guruhlar
          • Canvas
          • LnkCanvas
          • Komponovkaga misollar
        • Bog'liqlik xususiyatlari (Dependency property)
          • Bog'liqlik xususiyatlari
          • Bog'liqlik xususiyatlarining roli
          • Bog'liqlik xususiyatlarining aniqlanishi
          • Bog'liqlik xususiyatlarini ishlatish
        • Marshrutlangan hodisalar (Routed Events)
          • Routed Events
          • Bubble Events
          • Direct Events
          • Tunneling Events
        • Qo'shimcha ma'lumotlar
          • WPF ga kirish
          • WinForm va WPF
          • Salom WPF
          • XAML nima?
          • Hodisalar
          • WPF oynasi
          • App.xaml
          • Resurslar
          • Argument berish
          • Son va Vaqtni Formatlash
          • TextBlock elementi – Inline formatlash
          • Label elementi
          • Textbox elementi
      • WinForm (Windows Form)
        • 1-dars. Forma yaratish
        • 2-dars. Muhit bilan tanishish
        • 3-dars. Formaga komponentalar joylashtirish
        • 4-dars. Xodisa(Event)larni boshqarish
        • 5-dars. Dasturni ishga tushurish
      • UWP (Universal Windows Platform)
      • Xamarin
    • Web Dasturlash
      • ASP.NET Core asoslari
        • ASP.NET Core haqida
        • Loyihalar turlari
        • ASP.NET Core dasturlarini hosting qilish
        • Middleware tushunchasi
        • Middleware bilan amaliyot
        • Statik fayllar bilan ishlash
        • Dependency Injection
        • Developer Exception Page
      • ASP.NET Core Web API
        • Web API ga kirish
        • Swagger nima?
        • Http metodlar
        • ActionResult
        • CORs
        • Security (JWT)
        • Swagger ni sozlash
        • Filter va atributlar
        • Configuration va middleware
        • Logging
        • Mapping (AutoMapper)
        • SignalR
        • Keshlash
      • ASP.NET Core MVC
        • MVC nima?
        • ASP.NET Core MVC haqida qisqacha
        • Loyiha strukturasi
        • Controller
        • View
        • Model
        • View larni aniqlash yo'llari
        • Controller dan view ga ma'lumot uzatish
        • ViewBag va ViewData
        • Strongly typed View
        • Layout view haqida
        • ViewStart va ViewImports fayllari haqida
        • Marshrutizatsiya (routing)
        • Tag Helpers
          • Anchor Tag Helper
          • Image Tag Helper
          • Environment Tag Helper
        • Tekshiruv qoidalari (Validation rules)
      • MicroServices
    • Mobile Dasturlash
      • Xamarin.Android
      • Xamarin.IOS
      • Xamarin.Forms
    • Game Dasturlash
      • Unity Starter (boshlang'ich)
      • Unity Advanced (rivojlangan)
    • Internet of Things
    • Machine Learning
    • Telegram Bot
      • Kirish
        • Telegram bot bilan tanishuv
        • ASP.NET Core da birinchi telegram bot
      • Starter
        • Xabar turlari va xabar yuborish
          • Matnli xabarlar bilan ishlash
          • Rasm & Sticker
          • Audio & voice
          • Video & Video Note
          • Dokument fayllar
          • Polls
          • Contact , Location, Venue
          • Album(Media Group)
      • Essential
        • Reply - Markup
          • ReplyKeyboardMarkup, KeyboardButton
          • InlineKeyboardMarkup, InlineKeyboardButton
      • Advanced
        • Deployment
    • Class Library
    • Intervyu savollari
      • C# / .NET asoslari
  • Database
    • MS SQL Server
      • SQL Server sintaksisi
      • Ma'lumot turlari
      • Select
    • PostgreSQL
      • Basic
        • Kirish
        • PostgreSQL tarixi
        • Muhitni sozlash (PgAdmin)
        • Sistaksis
        • Ma'lumot turlari
        • Create Database
        • Select Database
        • Drop Database
        • Create Table
        • Drop Table
        • Scheme
        • Insert so'rovi
        • Select so'rovi
        • Operatorlar
        • Ifodalar
        • Where
        • Where
        • And va Or
        • Update so'rovi
        • Delete so'rovi
        • Like
        • Limit
        • Order By
        • With
        • Having
        • Distinct
      • Advance
        • Constraint (cheklov) lar
        • Join lar
          • Cross join
          • Inner join
          • Left join
          • Right join
          • Full join
        • Union
  • Roadmap
    • Roadmap for .NET developers
    • Roadmap for Azure developers
Powered by GitBook
On this page

Was this helpful?

  1. C# / .NET
  2. .NET Dasturchi
  3. Clean Arxitektura
  4. Dizayn Patternlar

Factory Method

Xondamir Abduxoshimov

PreviousDizayn PatternlarNextAbstract Factory

Last updated 3 years ago

Was this helpful?

Creational Patternlar obyekt yoki tegishli obyektlar guruhini yaratishdagi ba'zi bir muammolarni yechishda foydalaniladi. Bu patternlar 5 tani tashkil qiladi:

  1. Factory Method

  2. Abstract Factory

  3. Builder

  4. Prototype

  5. Singleton

Demak, o'rganishni Factory Method patterni bilan tanishish orqali boshlaymiz.

Factory Method dizayn patterni obyekt yaratilish jarayonini abstrakt(mavhum)lashtirib, run-time paytida qachonki extiyoj sezilganda obyektni yaratilishiga imkon yaratadi. Dasturchilar ushbu patterni odatda obyekt yaratishning standart usuli sifatida foydalanishadi. Keling berilgan factory method patterniga yanayam sinchikovlik bilan yondashamiz.

Factory Method = FM

Biz FMdan foydalangan holda obyektni uning yaratilish logikasini yashirgan holda hosil qilamiz. Ya'ni, obyekt yaratish uchun interfeysdan foydalaniladi, lekin voris class qaysi class obyekti yaratilishini belgilaydi.

Albatta sizga berilgan ma'lumotlar birdaniga tushunarsiz bo'lishi mumkin, men ham bir o'qishda o'rgana olmaganman. Lekin ko'proq misollar orqali ko'rsangiz buni tushunish osonroq kechadi.

Quyidagi ko'rsatilgan UML diagramma, FMni qanday tashkil etilishini belgilaydi.

Yuqoridagi diagramma elementlari nimani anglatadi birma - bir tahlil qilib chiqamiz:

  1. Product - obyektlarni yaratish uchun interfeys.

  2. ConcreteProduct - Product interfeysini implement qiluvchi sinf.

  3. Creator - Product obyektini qaytarib beruvchi FMni aniqlovchi abstrakt sinf.

  4. ConcreteCreator - Creator sinfidan olingan voris sinf.

Misol:

Tasavvur qiling bizda transport vositalari bor va biz ularning bosib o'tgan masofalarini foydalanuvchiga ko'rsatmoqchimiz. Ho'sh ushbu holatda FMni qanday tashkil etamiz.

using System;
namespace Factory
{
     public interface ITransport
     {
         void Drive(int miles);
     }


     public class Skuter : ITransport
     {
         public void Drive(int miles)
         {
             Console.WriteLine("Skuter yurgan yo'li : " + miles.ToString() + "km");
         }
     }

     public class Mototsikl: ITransport
     {
         public void Drive(int miles)
         {
             Console.WriteLine("Mototsikl yurgan yo'li : " + miles.ToString() + "km");
         }
     }


     public abstract class TransportFabrikasi
     {
         public abstract ITransport TranportOlish(string transport);    
     }


     public class TransportIshlabChiqarish : TransportFabrikasi
     {
         public override ITransport TranportOlish(string transport)
         {
             switch (transport)
             {
                 case "Skuter":
                     return new Skuter();
                 case "Mototsikl":
                     return new Mototsikl();
                 default:
                 throw new ApplicationException(string.Format("Uzrasiz akasi '{0}' transportini biz ishlab chiqolmimiz", transport));
             }
         }
     }
     
     class Program
     {
         static void Main(string[] args)
         {
             TransportFabrikasi fabrika = new TransportIshlabChiqarish();
            
             ITransport skuter = fabrika.TranportOlish("Skuter");
             skuter.Drive(10);
            
             ITransport mototsikl = fabrika.TranportOlish("Mototsikl");
             mototsikl.Drive(20);
            
             Console.ReadKey();        
         }
     }
 }

Natija:

FMni qachon foydalanamiz?

Endi asosiy nuqtaga keldik. Ho'sh sizningcha ushbu pattern bizga qanday imkoniyatlar yaratib beradi.

  1. Ba'zi dasturlash tillarida konstruktorlarda istisnolardan foydalanish yomon oqibatlarga olib kelishi mumkin. Bu muammolarni keltirib chiqaradi. FM bo'lsa bunga chek qo'yadi.

  2. Qachonki konstruktorga murojaat qilganingizda, yaratiladigan obyekt turini aniq bilishingiz kerak. Bu har doim ham o'rinlik emas. Tasavvur qiling kompyuterga telfonizni ulamoqchisiz, lekin oldindan u qaysi uslubda kompyuteringizga ulanishini bilmayabsiz(Ethernetmi, COMmi yoki USBmi). Bu holatda FMni qo'llash ancha qulaylik beradi. Ya'ni, siz run-time paytida tanlovga ko'ra qaysi uslub mos kelishini aniqlashingiz mumkin.

O'ylaymanki aytib o'tilgan fikrlar sizga tushunarlik bo'ldi. Sayohatimizni davom ettiramiz.